Pek çok kişiyi Allah Teala‘nın mahlukata benzetilmesi (teşbih) ve O’na, cisimlere mahsus özelliklerin atfedilmesi (tecsim) vartasına düşüren acelecilik, yüzeysellik ve şartlanmışlık, “keşfu’s-sâk” meselesinde de ne yazık ki yapacağını yapmış ve İbn Asâkir‘in, “Gördüğüm en hafızası geniş kişiydi” dediği Hadis hafızı Ebû Âmir el-Abderî gibi birisine, eğer rivayet doğruysa –68/el-Kalem, 42 ayetini tefsir sadedinde– inciğine vurarak, “İşte benim şu inciğim gibi bir incik” dedirtmiştir![1]Bkz. İbn Asâkir, Târîhu Dimaşk, LIII, 60. ez-Zehebî, İbn Asâkir tarafından “Bana ulaştığına göre…” ifadesiyle … Devamını Oku
Müteşabih Hadisler-1
Bu yılın “Okuyucu Soruları” faslını biraz gecikmeli olarak bugünden itibaren açmış olacağız. Sorularını burada ele almak üzere internet üzerinden cevap vermediğim okuyucular, eğer burada da sorularına yer verilmemişse lütfen tekrar hatırlatsınlar. İkinci bir talebim daha var: Gönderilen soruları gerek internet üzerinden, gerekse bu köşede cevapsız bırakmamaya çalışıyorum. Ancak bazen aynı okuyucunun üst üste çok sayıda soru gönderdiği oluyor. Bu durumda diğer okuyucuların sorularını cevapsız bırakmaktansa, bir yerden sonra o okuyucunun sorularına cevap vermemeyi tercih etmek zorunda kalıyorum. … Devamını Oku
“Zaman Tarikat Zamanı Değil”
“Okuyucu Soruları”na ara vermiştim. Ama internet üzerinden gelen sorular bitmek bilmiyor. Hatta “artık yetişemiyorum” desem yalan olmaz… Bir de soru soran kardeşlerim “en kısa zamanda” cevap isteyince trafik iyice karışıyor. Bizde de Osmanlı Şeyhülislamları gibi her soruya anında cevap verecek kudret ve birikim olmadığı için zaman zaman soru sahibi kardeşlerim uzun süre beklemek durumunda kalıyor. Bu kardeşlerimden helallık diliyorum… Bu satırları yazarken aklıma el-Muhibbî‘nin “Hulâsatu’l-Eser“inde (IV, 168) anlattığı bir olay geldi. Önce teberrüken ona zikredeyim: Sultan III. … Devamını Oku
Cemaatin Toplu Tesbihat ve Dua Yapması
Soru: “(…) Sizden Allah rızası için ve bilerek veya bilmeyerek yaptığınız ilmi hatalarınızın afvı için namaz konusunu çok net olarak yazmanızı istiyorum. Madem ki Allah bizi kendine ibadet-kulluk edelim diye yaratmış, o halde ibadetlerimizi de AYNEN Resulullah SAV efendimizin yaptığı ve bizlere öğrettiği şekilde yapmamız gerek. Geçenlerde bir yazınızda toplu halde tespihat yapılması ve toplu dua bid’attir dediniz. Ama ben şunu anlamıyorum, bunu yalnız siz mi biliyorsunuz? O kadar bilgili imamlar varken halen neden bu gibi bid’atları … Devamını Oku
Zuhr-i Ahir-2
Cuma namazının arkasından zuhr-i ahir kılmanın hükmü konusundaki tartışmayı “ilke” üzerinden yürütmek derken kasdettiğim şudur: Meseleyi, “Cuma namazının bir şehirde bir tek yerde kılınması şart mıdır, yoksa birden fazla yerde de kılınabilir mi” sorusuna inhisar ettirmeden, “Cuma namazının sıhhat şartları olarak belirlenen hususlardan biri veya birkaçı hakkında tartışma varsa yapılması gereken nedir?” sorusunun cevabında yoğunlaşmak.. Böyle yapılmaz ise, mesela bir şehirde birden fazla yerde Cuma namazı kılınabileceği konusunda İmam Ebû Hanîfe’den nakledilen iki farklı görüş, zuhr-i ahir … Devamını Oku
Zuhr-i Ahir-1
Soru: Cuma namazının akabinde zuhri ahir kılmanın hükmü nedir? Cevap: Cuma namazının ve zuhr-i ahirin, ülkemizde bir zamanlar yoğun bir şekilde tartışıldığını biliyoruz. Türkiye’nim “daru’l-harp” olup olmadığının yine yoğun bir şekilde münakaşa edildiği dönemlerde ve şüphesiz onunla ilişkili olduğu için tartışılan bu mesele de, tıpkı “dar” tartışması gibi sonuçlandırılmadan gündemden düştü. Cuma namazının arkasından zuhr-i ahir kılınıp kılınmayacağı meselesinde tarafların bir kısmının siyasî mülahazalarla hareket ettiği de bilinen bir diğer husus. Türkiye’nin “daru’l-İslam” olduğunu söyleyenler, Cuma namazının … Devamını Oku
Sünnet’in Korunmuşluğu
Soru: (…) Abonesi olduğum Umran dergisinin Haziran 2004 sayısında, kıymetli hocamız Ahmed Yüksel Özemre’nin “Taklidi İmandan Tahkiki İmana Geçişin Dramı” başlıklı yazısında bildiklerimle çelişen ve kafamı karıştıran bazı hususları sizinle paylaşmak istedim. Kıymetli hocamız yazısının sünnetle ilgili kısmında; Hadis rivayetlerinin Vahy gibi korunamadığı ve Kütüb-ü Sitte’den verdiği bazı hadis örnekleriyle Kur’an’a, Efendimiz (s.a.v)’in ahlakına, akla ve mantığa, kevni düzene ve birbirleriyle çelişen rivayetlere atıfta bulunmakta ve 10 numaralı dipnotunda Hz. Aişe validemizin Ebu Hureyre (r.a) ile ilgili … Devamını Oku
“Elfaz-ı Küfür Listesi” Neyin Göstergesi?
Soru: Elfaz-ı küfr bahsi ile ilgili olarak çeşitli kaynakları tetkik ettim. Bazı kitaplarda uzun listeler veriliyor. Verilen misaller arasında günümüzde halkın diline yerleşmiş ve hiç düşünmeden kullanılan bir takım cümleler de var. Hatta beş vakit namazlı, mütedeyyin insanlardan dahi bu tarz sözler sadır olabiliyor. (Meselâ; “yüzünü gören cennetlik” demek, “yürü Allah yürü, git Allah git” vs. demek, “bu adam Allahlık” demek, “yukarıda Allah var” demek gibi.) Gerçekten böylesine ciddi sonuçlar doğuran; insanı küfre düşüren, nikâhını bozan, amelini … Devamını Oku
Et-Taberî Ve Mezhep-2
Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr et-Taberî‘nin doğum tarihi 224/838 veya 225/839, vefat tarihi ise 310/922’dir. 80 yılı aşan ömrüne sığdırdığı eserlerin sayısı az ise de, hacimleri hayli kabarıktır. Bugün elimizde bulunan ve yaygın olarak bilinen Câmi’u’l-Beyân fî Te’vîli’l-Kur’ân isimli tefsiri, Târîhu’r-Rusul ve’l-Mülûk isimli tarihi dışında, Tehzîbu’l-Âsâr ve İhtilâfu’l-Fukahâ (bazı kaynaklarda İhtilâfu Ulemâi’l-Emsâr olarak geçmektedir) da –eksik olarak– matbudur. Kaynaklarda zikredilen ve öğrencileriyle arasında geçen bir diyaloğa bakılırsa, Tefsir ve Tarih‘inin asılları, şu anda elimizde bulunanların 10 katı … Devamını Oku
Et-Taberî ve Mezhep-1
Soru: İbn Cerîr et-Taberî‘nin müstakil mezhep sahibi olduğu, kaynaklarda nakledilegelen bir husustur; yani o, dört mezhepten birine bağlı değildir. Bununla birlikte et-Taberî‘nin Ehl-i Sünnet olmadığını söyleyen bir alimin mevcudiyetinden ben şahsen haberdar değilim. Yukarısı sizin Milli Gazetedeki köşenizden muktebestir. İbn-i Cerir et Taberi için müstakil mezhep sahibidir demişsiniz. Dört mezheptEn birine uymak vacip değil midir? Mezahib-i erbaadan birine tabi olmayan Ehl-i Sünnet’ten çıkmaz mı? Bu zat taberi tefsirinin müellifimidir? Zahiri mezhebi Ehl-i Sünnet midir, yani saliki kalmamış … Devamını Oku