Prof. Dr. Ebubekir Sifil

Amina Wadud olayı üzerine başlayan tartışmada kadının erkeklere namaz kıldırmasının caiz olduğunu söyleyenlerin iki noktadan hareket ettiği görülüyor: Kur’an‘da bu hususu yasaklayan bir ayet olmaması. Hz. Peygamber (s.a.v)’in Ümm-ü Varaka (ra.anha) isimli sahabiye hanıma böyle bir izin vermesi. Birinci maddede zikredilen argüman, tek başına bir hususun Kur’an‘da yer almamış olmasının cevaza delalet ettiği varsayımına dayanmaktadır. Oysa Kur’an‘da “Cuma namazı” diye bir namazın yer almaması, bu argümanı baştan geçersiz kılmaktadır. Dolayısıyla bu argümanı kullananların, inandırıcı ve tutarlı olabilmek … Devamını Oku

“Fetva” ile “kanaat”i birbirinden ayıran nedir? Kestirmeden söyleyelim: Fetva, herhangi bir konudaki “dinî” hükmün, Allah Teala ve O’nun Resulü (s.a.v) adına, Allah Teala ve O’nun Resulü‘nün (s.a.v) hükmünün tebliğ, beyan veya istinbat edilmesidir. Bu bakımdan “Resmu’l-Müftî“/”Âdâbu’l-Müftî ve’l-Müsteftî” türü kitaplarda müftü (fetva vermeye ehil kişi), “Allah ve Resulü‘nün hükmünü nakleden kişi” olarak tarif edilir. Kanaat ise herhangi bir kimsenin herhangi bir konuda şahsî muhakemesi ile vardığı sonucu anlatır. Dinî bir delilden kaynaklanması şart olmadığı gibi, dinî bir meseleye … Devamını Oku

Dinlerarası diyalog faaliyetlerinin meşruiyetini isbatlamak amacıyla “delil” olarak ileri sürülen hususları ele aldığım seri yazılardan birisinde (24 Aralık 2004) Efendimiz (s.a.v) ile Necran heyeti arasında geçenleri özetlemiş ve “mübahale” konusuna değinmiştim. Ehl-i Kitap ile Müslümanlar arasında –Ehl-i Kitab‘ın inisiyatifi ile– başlatılan diyalog faaliyetlerine ülkemizde birçok kesimin karşı çıktığı malum. Bu çerçevede diyalog taraftarlarına yöneltilen eleştirilerin dozunun zaman zaman kaçırıldığını söylemek mümkün. Bu meyanda kimin ne dediği üzerinde duracak değilim. Ancak bu faaliyetlerin dinî, siyasî, kültürel ve sosyal … Devamını Oku

Efendimiz (s.a.v), işaret parmağıyla orta parmağını kaldırıp, “Ben ve kıyamet şu ikisi gibiyiz” buyurmakla, sadece yaşadığı dönem ile kıyametin kopması arasındaki zamanın nisbî kısalığını mı anlatmak istemişti acaba? Şüphesiz dünyanın ömrüne kıyas edildiğinde, Efendimiz (s.a.v)’in bi’seti ile kıyamet arasındaki zamanın, o iki parmağın birbirine mesafesi ile ifade buyurulması anlaşılabilir bir husus. Ancak mesele sadece bundan ibaret midir? Keza kıyamet kopmadan önce küçüklü-büyüklü bir kısım alametlerin zuhur edeceğini detaylı bir şekilde açıklamış olan Efendimiz (s.a.v)’in, Sahabe‘den hiç kimsenin … Devamını Oku

İkinci cildinin ilk sayısı geçenlerde elime ulaşan “Hadis Tetkikleri Dergisi“nin içeriği yine dopdolu. Öncelikle derginin elime ulaşmasını sağlayan Serkan Demir kardeşime teşekkür etmem gerekiyor. HTD’nin bu sayısında yer alan makalelerden bazılarını okuyabildim. Bugün onlardan birer nebze bahsetmek istiyorum. İlk yazı Dr. Seyit Avcı‘ya ait. “Sufîler’in Hadis Tesbit Ölçüleri: İsmail Hakkı Bursevî Üzerine Bir İnceleme” başlığını taşıyor. Doktora tezini de aynı konuda yaptığını belirten Avcı, gerçekten önemli bir konuyu ele almış. Üslubunda yer yer göze çarpan sertliğe rağmen … Devamını Oku

Bu ülkede özellikle “İslamî kesim” bağlamında “…cı”, “…cu” gibi takılarla dile dökülen alt-kimlik kodları, modern dönemde İslam‘ın maruz kaldığı operasyonlar karşısında insanımızın birer “sahil-i selamet” telakkisiyle sığındığı korunakları ifade ediyor; bu doğru. Ancak ne yazık ki hadise bu kadarla sınırlı değil. Bu tarz kompartımanlaşmaların, zaman içinde, ait ve işlevsel oldukları tarihsel çerçeveyi aşarak ma’tufun aleyhleri etrafında “izafi-mutlak” yapılara dönüş-türül-mesi, sadece, belli bir aktüalite içinde değerli, geçerli ve anlamlı olanın mutlaklaştırılması yanlışını doğurmakla kalmadı, aynı zamanda ve kaçınılmaz … Devamını Oku

Bediüzzaman Said Nursi merhumun “Münazarât“ında geçen bir mesele üzerine kaleme aldığım yazı (24 Şubat), Yeni Asya‘dan Hakan Yalman ile Vakit‘ten Mustafa Kaplan‘ın cevabî yazılarına muhatap oldu. Savunma psikolojisiyle birbiri ardına sıralanan “seviyesizlik”, “edepsizlik”, “cehalet” vb. ithamlar günümüzde bir tavrı “tenkit” yapmaya yeten unsurlar olarak telakki edildiğinden, böyle yaparak beni tenkit ve Bediüzzaman merhumu müdafaa ettiğini düşünen, böylece doyuma ulaşan bu muhteremlere, “Aradan uzun yıllar geçtikten sonra bizzat müellifi tarafından “hatîât ve kusurât” ihtiva ettiği söylenmiş ve bu … Devamını Oku

Pek çok ayetinde Ehl-i Kitab‘ı “şirk” ile vasıflandırmış bulunan Kur’an‘ın, 3/Âl-i İmrân, 64. ayette onlarla aramızda “ortak” bir kelime/söz/ilkeden bahsetmesini nasıl anlamalı? Öncelikle bu ayette geçen ve tırnak içinde verdiğim “ortak” kelimesiyle ifade edilen “sevâun”dan başlayalım. Bunun, “ortak” diye çevrilmesi, Müslümanlar ile Ehl-i Kitap arasında müştereken kabul edilmiş bir iman umdesi çağrışımı yaptığı için sakıncalıdır. Gerek tefsir, gerekse lugat kaynaklarının ağırlıklı olarak bu kelimeyi “adl” ile karşılamış ve İbn Mes’ûd (r.a) mushafında “sevâ” yerine “adl” kelimesinin zikredilmiş … Devamını Oku