İnkişaf‘ın son sayısında Muhammed Ali es-Sâbûnî‘nin, Yahudi, Hristiyan ve Sabiiler‘in de cennete gideceğini söyleyenlerden Prof. Dr. Süleyman Ateş hocaya –ve tabii aynı kanaati taşıyan diğer isimlere– karşı yazdığı reddiye mutlaka okunmalı. Söz konusu iddia, bildiğiniz gibi, ifadesi hemen hemen aynı olan iki ayete, 2/el-Bakara, 62 ve 5/el-Mâide, 69. ayetlerine dayandırılıyor temel olarak. “Şüphe yok ki iman edenler, Yahudiler, Hristiyanlar ve Sabiiler’den her kim Allah’a ve ahiret gününe iman eder ve salih amel işlerse, elbette bunların Rabb’leri yanında … Devamını Oku
“Diyaloğun Hiç Mi İyi Yanı Yok?”
Cumartesi günkü yazım üzerine okuyucu soruyor: “… İster dinler, ister medeniyetler arası densin, esasta değişen bir şey olmadığını herkes biliyor. (…) Diyaloğun hiç mi getirisi yok?..” Daha önce de yazmıştım; Konunun Müslüman tarafı bakımından dinler, kültürler ya da medeniyetler (ne derseniz deyin) arası diyalog faaliyetleri kapsamına giren faaliyetler bağlamında iki husus dikkat çekiyor: Anakronizm yaparak tarihte cereyan etmiş “barışçıl” ilişkiler “diyalog” kapsamına sokulduğunda şu yapılmış oluyor: Yeni –ve “başkaları tarafından” (burası önemli)– keşf/servis edilmiş bir kavramın “meşruiyetini” … Devamını Oku
İlim Adamı ve Eser Telifi
İlim adamı olmak için eser telif etmek şart olmadığı gibi, her eser telif eden de ilim adamı değildir. Her ne kadar günümüzde üniversite sistemi, “ilim adamı” olmayı akademik unvan sahibi olmaya hasretmiş, akademik sıfatları hak etmenin olmazsa olmaz yolu olarak da eser telifini öngörmüşse de, gözlem ve tecrübelerimizle biliriz ki tek başına eser telifi kişiyi ilim adamı yapmaya yetmemektedir. Bu işin daha başka kriterleri bulunmak gerekir… Her neyse; bu bir bahs-i diğer… Geçen gün Taşköprülüzade‘nin “eş-Şekâiku’n-Nu’mâniyye“sine bakarken … Devamını Oku
Medeniyetler Arası Diyalog Mu?
Cumhuriyet radikal bir Batılılaşma/modernleşme projesidir ve bu topraklarda “İslam medeniyeti” tamlamasının ifade çerçevesine giren en temel unsurların reddi (redd-i miras) Batılılaşma/modernleşme sürecinin en belirgin özelliğidir. Cumhuriyet söz konusu edildiğinde genellikle kılık-kıyafet gibi, alfabe gibi “sembolik” anlamı öne çıkan değişim alanları ilk akla gelenlerdir. Oysa devrimler “yapısal” bir dönüşüm hedeflenerek yapılmıştır ve projeyi anlamlı/önemli kılan asıl nokta da burasıdır. Bu çerçevede varlığa, bilgiye, kültüre, insana, dünyaya ve tabii “medeniyet“e bakışımızın, projenin gösterdiği istikamette oluşması ve gelişmesi normaldir. İlk … Devamını Oku
Sünnet Mi, Gelenek Mi?
Müsteşrikler[1]Müsteşrik: Oryantalist, İslâm üzerine araştırma yapan gayrimüslim ilim adamı., Batı dillerinde yaptıkları İslâmiyat çalışmalarında “Sünnet” ve “Hadis”i “ tradition ” (gelenek) kelimesi ile ifade ettiler. Bu, onların, Sünnet ve Hadis’i (tıpkı kendi geçmişlerinde olduğu gibi) Rasul -i Ekrem s.a.v. Efendimiz’den sonra gelenlerin O’na atfettiği ve fakat aslında O’na ait olmayan bir yığın söz ve uygulamalar olarak ya da toplumun zaman içinde oluşturduğu örf, an’ane , adetlerle aynı özelliğe sahip, onlardan farklı ve üstün bir yanı bulunmayan bir … Devamını Oku
DİB: Problemler, Çözümler, Yönelişler – 2
Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Bardakoğlu‘nun Zaman‘a verdiği mülakatta ifadeye konan hususlar (hutbe metinlerinin etkisizliği, cami dernekleri ile ilgili problemler, din hizmetlerini yürütenlerin toplumla ilişkisi, kadınların din hizmetlerinde daha etkin rol alması, ASAM’la yaşananlar… vs.) meselenin bir “kalite” ya da “seviye” meselesi olmadığını, mülakatta bahis konusu yapılan hemen her hususun devasa bir “yapısal” problemi işaret ettiğini görmezden gelmek mümkün değil. Kur’an kursları üzerindeki operasyon henüz çok taze. Halkın dinî yaşantı çerçevesinde son derece masum ve tabii … Devamını Oku
DİB: Problemler, Çözümler, Yönelişler – 1
Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Bardakoğlu‘nun hafta içi Zaman‘da yayımlanan mülakatı, Diyanet‘in hal-i hazırdaki politikalarını, yaşadığı/algıladığı problemleri, öngördüğü çözümleri ve geleceğe ilişkin tasarılarını yansıtması bakımından son derece önemliydi. Misyonu ve iştigal alanı dolayısıyla Diyanet öteden beri “kıldan ince kılıçtan keskin” bir güzergâhta icra-i faaliyet etmek durumunda kalan bir kurum. Dinin devlet, toplum ve bireyle ilişkisi gibi “yukarıdan” ve dinî hayatın sıkıntıları, ihtiyaçları gibi “içeriden” bir yığın hayatî problemin “varlık sebebi” olarak algılanmakla, “çözüm adresi” olarak “tayin … Devamını Oku
Dinin Modernizasyonu
Bu senenin başlarında Amerika‘da bir bayan akademisyenin kadın-erkek karışık cemaate Cuma namazı kıldırmasıyla başlayan tartışmayı elbette hatırlıyorsunuz. Bu vesileyle pek çok şeyin yazıldığını da… “Hadis Tetkikleri Dergisi“nin III. Cildinin ilk sayısında bu konuyla ilgili bir makaleye rastlayınca ilgimi çekti. Çorum İlahiyat‘tan Doç. Dr. Mustafa Ertürk tarafından ve –ilginçtir– Amina Wadud olayının sahnelenmesinden önce kaleme alınan makale gerçekten nefis tesbitler içeriyor. Bir kısmını paylaşalım: “Bilindiği üzere modernizmin ve modern düşüncenin etkisiyle Müslümanların karşısına pek çok sunî problem çıkarılmaktadır. … Devamını Oku
Bir Portre
Zaman zaman bu köşede çeşitli vesilelerle Pakistan ulemasından ve onların eserlerinden söz etmeye çalışıyorum. “Alim” sıfatının/ünvanının ağırlığını, ve “ilim” meşgalesinin ciddiyetini, özellikle de şu dönemde muhtaç bulunduğumuz “ilim adamı” portresini ortaya koyabilmek adına Pakistan‘a kadar uzanmamın en öncelikli anlamı, oradaki ilim yuvalarının köklü ve kesintisiz bir gelenekten besleniyor oluşu. Bugün Pakistan‘ın yetiştirdiği ciddî ilim adamlarından birisinden, Pakistan müftüsü muhterem Muhammed Takî el-Osmânî‘den bahsedeceğim bir nebze. Halen Pakistan Yüksek Mahkemesi‘nde kadılık, Karaçi Dâru’l-Ulûm Üniversitesi rektörlüğü, Cidde Mecmau’l-Fıkhi’l-İslâmî (İslam … Devamını Oku
İKÖ Toplantısı
İKÖ (İslam Konferansı Örgütü)’nün organizasyonuyla 9-11 Eylül tarihleri arasında Mekke‘de bir araya gelen 80’den fazla isim İslam dünyasının sorunlarını konuştu. Basına kapalı yapıldığı ve “sonuç bildirisi” gibi herhangi bir belgenin yayımlanmadığı toplantının kapanış oturumundan, eğitim, yönetişim, terör, İslam düşmanlığı, bilim, kültür… gibi başlıklarda Müslümanların bölgesel ve küresel problemlerinin mercek altına alındığı anlaşılıyor. Yılsonunda yapılacak İKÖ zirvesinde liderlere sunulacak olan görüşler meyanında “medeniyetler buluşması” ve “eğitim” başlıkları altında söylenenler dikkat çekici nitelikte. Detaylara geçmeden önce şahsî bir intibamı … Devamını Oku