Soru “Muhterem Hocam, Müslim Cennet 52 nolu Hadis-i Şerifte buyurulan, “Cehennemliklerden kendilerini dünyada henüz görmediğim iki grup vardır; … diğeri de giyinmiş oldukları halde çıplak görünen ve öteki kadınları kendileri gibi giyinmeye zorlayan ve başları deve hörgücüne benzeyen kadınlardır…” hadisinde geçen “giyinik çıplaklar”dan ve özellikle “başları deve hörgücü gibi” olanlardan murad nedir? Yani bugün toplumun genelinde kadınların yaptıkları topuz bu ifadeye dahil olabilir mi? Bir de topuzlu saçlar ile kılınan namazların kabul edilmeyeceğine dair hadis-i şerif varid … Devamını Oku
Kutsal Sıtmamız
“Müslüman demokrat” ne demek? Ya da “Demokratik Hilafet”? Sadece bir “takdim tarzı” veya kitap ismi mi? Soruyu şöyle sorduğumuzda işin mahiyetinin farklı olduğu daha net anlaşılacak: “Antidemokratik Müslüman” mı, “gayrimüslim demokrat” mı daha makbuldür? Biraz daha açalım: “İnsanın Müslüman olanı makbuldür” cümlesini mi, yoksa “Müslüman olsun ya da olmasın insanın demokrat olanı makbuldür” cümlesi mi makbuldür? Bu soruya, “demokrat” ve “Müslüman” kelimelerinin içinin nasıl doldurulması gerektiği noktasında bir mutabakat temin etmeden doğru cevap verilemez. Aksi halde “müslümanın … Devamını Oku
İmam Ebû Hanîfe Ve Hadis İmamları-3
Bir önceki yazıda İmam Ebû Hanîfe’den rivayette bulunan ve Kütüb-i Sitte müelliflerine hocalık etmiş olan büyük muhaddislerin İmam Ebû Hanîfe’den rivayette bulunduğunu görmek için el-Mizzî’nin Tehzîbu’l-Kemâl’ine bakmanın yeterli olacağını söylemiştim. Keza Kütüb-i Sitte müelliflerinin onun rivayetlerine yer vermemiş olmasının “güven” meselesi olarak algılanmaması gerektiğini birkaç örnek üzerinden ifade etmeye çalışmıştım. İbn Hacer el-Askalânî’nin, Ta’cîlu’l-Menfa’a’sı konumuz açısından son derece önemli bir çalışmadır. Zira bu eserde 4 mezhep imamı tarafından rivayetleri alınmış olduğu halde Kütüb-i Sitte’de rivayetlerine yer verilmemiş … Devamını Oku
Çağdaş Dönemde Kur’an Ve Tefsire Ne Oldu?
Başlıktaki soru, Ankara İlahiyat’tan Tefsir profesörü Mehmet Paçacı’nın son 10 yıllık çalışmalarını ihtiva eden eserin adı aynı zamanda. Kamuoyu, adını ilk duymaya başladığı dönemlerde İslam modernizminin belli başlı genç kuşak temsilcilerinden biri olarak tanıdı Prof. Dr. Paçacı’yı. Özellikle Kur’an ve Tefsir bağlamında modern yaklaşımı cesaret ve özgüvenle savunurdu. Ancak aradan bir süre geçtikten sonra İslam modernizmi denen çizgiyi sorgulamaya, söylemlerini gözden geçirmeye başladı. İslam’ın modernizasyonunun bir “proje” olarak aslında ne olduğunu, nereyi işaret ettiğini ve gerçekten “İslam’a … Devamını Oku
Yemen Coğrafyası
Yemen’e ne kadar yakın, ne kadar uzağız? Osmanlı’nın son dönemlerinde sahne olduğu isyan, işgal ve karışıklıklarla hafızamızda “gidenin gelmediği” bir coğrafya olarak yer etmiştir Yemen. Günümüzdeyse küresel zorbalar tarafından “terörizm” bahanesiyle hedef tahtasına oturtulan, ikinci Irak yapılmak istenen bir coğrafya. Bu kadar mı? Şüphesiz değil. İslamî ilimlerle ilgilenenlerin hafızasında bu coğrafyaya dair belli isimler vardır. Görüşleri etrafında hayli tartışmalar yaşanmış ve yaşanmakta olan Muhammed b. Ali eş-Şevkânî (1250/1834) mesela. Ondan önce Sübülü’s-Selâm adlı eserin müellifi Muhammed b. … Devamını Oku
Okuyucu Soruları 24 İmam Ebû Hanîfe Ve Hadis İmamları-2
Kütüb-i Sitte müelliflerinin İmam Ebû Hanîfe’nin rivayetlerine yer vermemesinin son derece önemli teknik boyutları vardır. Böyle meselelerin herkes tarafından ve uluorta konuşulması büyük zararlara sebebiyet verir. Bizler, bütün mü’min kardeşlerimiz hakkında, ancak özellikle de bu ümmetin rehberleri olan o imamlar hakkında konuşurken, onların hemen yanı başımızda durduklarını farz ederek ve ağzımızdan onlar hakkında çıkan her sözün mahkeme-i kübrada mutlaka karşımıza dikileceğini bilerek konuşmalıyız. Belki sıradan bir insanın hakkına girmenin zararı kendimizle sınırlı kalır; ama o büyük insanların … Devamını Oku
Kur’an Kıssaları
NTV Tarih dergisi 17. (Haziran) sayısında “Nuh tufanı”nını konu edinmiş. Olayın işleniş tarzı klasik oryantalist yaklaşımın tipik bir yansıması niteliğinde. Hz. Nuh (a.s) ile kavmi arasında geçen “tebliğ-inkârda ısrar” geriliminin sonucunda varılan nokta “tufan”dır ve ondan ancak Hz. Nuh (a.s)’a inananlar kurtulmuştur. Dergide bu olayın Sümerler’den, Gılgamış destanından hatta Batılı birtakım tufan efsanelerinden elde edilen bulgularla ortak noktalar taşıdığına dikkat çekilmiş ve olay, alışılagelmiş oryantalist tavır satır aralarına serpiştirilmek suretiyle verilmiş. Nuh (a.s) tufanı olsun diğer Kur’an … Devamını Oku
Entelektüel Obezite
Rivayete göre el-Hasenu’l-Basrî, Efendimiz (s.a.v)’in Ureyneliler’le ilgili uygulamasının Haccac’a nakledilmesini doğru bulmamıştır. Sebebi, Haccac’ın bu uygulamadan hevasına uygun neticeler çıkarmasıdır.[1]İbn Hacer, Fethu’l-Bârî, X, 225. Bilginin üzerinde her yönüyle özel bir hassasiyet göstererek durmamız gereken bir “emanet” olduğunu dile getiren referanslarımız var. “İnsanlara anlayacakları şeyleri anlatın. Allah ve Resulü’nün yalanlanmasını ister misiniz?”[2]el-Buhârî, “İlim”, 49. diyen Hz. Ali (r.a)’ın nasıl bir endişe ile hareket ettiğini anlamak zor değil. Aynı hassasiyeti Abdullah b. Mes’ûd (r.a)’da da görmek şaşırtıcı gelmiyor: “Bir gruba, … Devamını Oku
İmam Ebû Hanîfe Ve Hadis İmamları-1
Soru “Sayın hocam dün bir mesele oldu. Arkadaşın biri dedi ki, Kütüb-i Sitte müellifleri İmamı Azam’a güvenmedikleri için ondan hadis nakletmemişler. Bu konuyu biraz geniş şekilde izah ederseniz duacınız olurum.” Cevap İmam Ebû Hanîfe hakkında Hadis imamlarından bazılarının menfi bir kanaat taşıdığı doğrudur. Bunun sebepleri üzerinde ayrıntılı olarak durmak gerekir. Şimdilik şu kadarını söyleyelim: Bu menfi kanaat, İmam Ebû Hanîfe hakkında “bizzat” gözlemlenmiş ve tecrübe edilmiş “gerçeklere” değil, ya birtakım yanlış anlamalara veya önyargılara dayanmaktadır. Kütüb-i Sitte … Devamını Oku