Yemen/San’a’dan yazan kardeşimizin sorusunun cevabına devam ediyoruz. Geçen hafta, kaldığımız noktayı hatırlayalım: Taklid ehli bir kimse herhangi bir fıkhî mezheple mukayyet olmaksızın hareket edebilir mi? “Avamın mezhebi müftisinin mezhebidir” kaidesi bu soruya “evet” demeyi kolaylaştırıyor gibi. Ama pratikte öyle midir? İşte burası önemli. “Avamın mezhebi olmaz” demeye gelen bu kaideye göre avam istediği zaman istediği mezhebin hükmüyle amel edebilir mi? Yani ben avam tabakasına mensup olarak, fıkıh bablarının her birisinde farklı bir mezhebin ictihadıyla amel edebilir miyim? … Devamını Oku
Mezhepsiz Müslümanlık Ve Bid’at Ehlinin İmameti-1
Soru “Sayın Hocam, şu anda Yemen San’a Üniversitesi Türk Dili Bölümünde T.C. TİKA tarafından Türkçe Öğretim elemanı olarak görevlendirilmiş bulunmaktayım. İki konudaki görüşünüzü merak ediyorum. “Mısır’da ve Yemen’de gördüğüm bir durum, buradaki Sünni kardeşlerimizin, Türkiye’de olduğu gibi herhangi bir ehl-i sünnet mezhebine (Hanefi, Şafii vd.) tabi olmayıp biz ehli sünnetiz demeleri ve bu dört hak mezhebe mensup ulemanın uygun gördükleri herhangi bir görüşüyle amel etmeleridir. Hatta bu konuda telfik dediğimiz uygulamayı yapanlarına da rastladım. Şimdi, bu kardeşlerimizin … Devamını Oku
Ecelin Değişmesi
Soru Saygı değer hocam ecel hakkında kafamda netleşmeyen bir çelişki var. Şöyle ki, kitaplardan okuduğumuz bilgilere göre, ecel artmaz eksilmez. Maktul kendi eceli ile ölür. Ecel-i kaza ve ecel-i müsemma diye ayrı ayrı takdirler de yoktur. Sadakalar, sıla-i rahim ve duâlar ömrü artırır. Bu artma ve eksilme de Ümmül Kitab’da sabittir. Öyleyse Ahmed bin Hanbel’in Tahâvî’de geçen şu sözü bir çelişki olmuyor mu: “İmam Ahmed (rh.a) kendisine, “ömrün uzun olsun” diye dua edilmesinden hoşlanmaz ve “Ömrün uzunluk-kısalığı … Devamını Oku
Ehl-i Kitap Kadınlarla Evlilik / 12 İmam-2
Birinci kısmını bir önceki Pazar yazısında cevaplandırdığım sorunun ikinci kısmı şöyleydi: “Kütübi Sitte hadis kitaplarında Peygamber Efendimiz’den rivayet olunan ‘Benden sonra 12 halife gelecek ve hepsi Kureyş’ten olacak.’ hadisi sahih midir? Bazı tefsirlerde ve hadislerde İsrailiyat olduğu söylenir. Yine aynı şekilde Şia ve diğer bidat mezheplerin etkileri de anlatılır. Bu da bu tür bir hadis midir? Şia bu hadisten 12 İmama işaret edildiği manasını çıkarıyor.” Önce mezkûr hadisin durumunu görelim: Efendimiz (s.a.v), hepsi de Kureyş kabilesinden olmak … Devamını Oku
Ehl-İ Kitap Kadınlarla Evlilik / 12 İmam
Soru “1-Ehli kitap sadece Musevileri ve Hıristiyanları mı kapsar? Eğer öyle ise Maide Suresi 5. ayetinde evlenilmesine izin verilmiş olanlar kadınlar yalnız Hıristiyan ve Museviler midir? Budist, Hindu, Zerdüşt bir bayanla Müslüman bir erkeğin evlenmesi caiz midir? 2-Kütübi Sitte hadis kitaplarında Peygamber Efendimiz’den rivayet olunan ‘Benden sonra 12 halife gelecek ve hepsi Kureyş’ten olacak.’ hadisi sahih midir? Bazı tefsirlerde ve hadislerde İsrailiyat olduğu söylenir yine aynı şekilde Şia ve diğer bidat mezheplerin etkileri de anlatılır. Bu da … Devamını Oku
Bazı Tasavvuf Kaynaklarındaki Hadisler-3
Bir Önceki yazıda Abdülkdir Geylanî hz.lerinin, Hulefa-i Raşidin’in hilafete geliş sırasıyla ilgili –uydurma olduğunu söylediğim– rivayeti kullanma tarzını gördük. Muhtemelen kendisinin iştirak etmediği, ama mezhep imamı Ahmed b. Hanbel (rh.a)’dan geldiği için zikretme gereği duyduğu bir görüşün gerekçesi olarak zikrettiği bu rivayeti, –daha önce de muhtelif vesilelerle ifade ettiğim veçhile– “temriz sigası” kullanarak, yani “rivayet edilmiştir, nakledilmiştir…” gibi bir ifadeyle vermiştir. Bu nokta önemlidir; zira bu hadisi keşfen veya bir başka şekilde tashih etmediğini gösterir. İmam-i Rabbânî … Devamını Oku
Bazı Tasavvuf Kaynaklarındaki Hadisler-2
Bir önceki yazının sonunda sorduğum iki sorunun cevabıyla başlayalım: Abdülkadir Geylânî hazretleri bu hadislerin sahih olduğunu söylemiş midir? Gunye’de Dört Halife’nin hilafeti ile ilgili bahsin işlendiği yere[1]Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî baskısı, I, 110 vd.; Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye baskısı, I, 158 vd. baktığımızda, onların hilafete gelişinin Sahabe’nin seçimi, ittifakı ve rızası ile olduğunun söylendiğini görüyoruz. Bunun arkasından Geylânî hz., Hulefa-i Raşidin’in hilafete geliş tarzını tek tek ele alıyor ve şöyle diyor: “Ebû Bekr es-Sıddîk (r.a)’ın hilafeti, Muhacirin ve Ensar’ın ittifakıyla oldu. Şöyle ki: … Devamını Oku
Ruhu’l-Beyan Tefsiri ve Vitir Namazı-2
Bir önceki yazıda İsmail Hakkı Bursevî hazretlerinin –kendisi sadattandır– Rûhu’l-Beyân isimli tefsirinin rivayet yönü üzerinde kısaca durmuş ve bu eserin ihtiva ettiği her rivayetin itimada şayan olmadığını söylemiştim. Hemen belirteyim ki o yazıda söylenenler, hususen bu eserde geçen bir rivayet hakkındaki soruyla irtibatlı olarak söylenmiştir. İslamî ilimlerin muhtelif sahalarında 100’den fazla eserin müellifi, aynı zamanda büyük bir Tasavvufî şeyhi olan Bursevî (rh.a)’in hal tercemesi (biyografisi) için müstakil kitap çalışması yapmak gerekir. Hayatı ve eserleri hakkında geniş bilgi … Devamını Oku
Ruhu’l-Beyan Tefsiri Ve Vitir Namazı-1
Soru Bir kitapta (…) şöyle okumuştum: Vitir namazında kunut için tekbir alırken elleri kaldırmanın nereden geldiği ve nasıl sünnet olduğu hususunda ise Ruhu’l-Beyan tefsirinde çeşitli rivayetler kaydedilmektedir. Bu rivayetlerden birisi şu şekildedir: Miraç gecesi Resul-i Ekrem Efendimiz (a.s.m.) Mescid-i Aksâ’da bütün Peygamberlere imam oldu ve onlara iki rekât namaz kıldırdı. Hz. Musa Peygamberimizden Sidre-i Müntehâ’ya vardığı zaman kendisi nâmına bir rekât namaz kılmasını istedi Peygamberimizin Hz. Musa ile Miraç Gecesinde karşılaşacağı Secde Sûresinde meâlen şöyle ifade edilir: … Devamını Oku
Hangi Ehl-İ Sünnet-3
Mu’tezile, Mürcie gibi bid’at mezheplerin yaygın olduğu Irak coğrafyasında o dönemlerde kimin ne dediğinin herkes tarafından aynı netlikte anlaşılmadığını görmek şaşırtıcı değildir. Şu olay sadece bir örnektir: Abdullah b. el-Mübârek, İmam el-Evzâ’î’nin yanındayken o, “Ebû Hanîfe denen şu bid’atçiyi tanıyor musun?” diye sormuş, İbnu’l-Mübârek bir şey demeden oradan ayrılmış. O gece kaldığı yerde İmam Ebû Hanîfe’nin çözümlerinden derlediği küçük bir risale hazırlamış ve ertesi gün İmam el-Evzâ’î’ye götürüp göstermiş. O, risaleyi okudukça beğenisi artmış ve sonunda, “Meselelerin … Devamını Oku