Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Kahraman‘ın “Suret Hadisi” konusundaki makalesinin temel hedeflerinden biri, yüze vurmaktan sakındıran rivayetler ile “Allah azze ve celle Adem’i kendi suretinde yaratmıştır” cümlesinin ayrı bağlamlarda vürut bulduğunun isbatıdır. Bu durumda iki ayrı rivayetin ravi tasarrufu marifetiyle birbirine monte edildiğini söylemek gerekiyor.
Konunun detaylarına girmeden önce belirtmem gereken bir husus var: Bir önceki yazıda alıntıladığım ifadelerinden de anlaşılacağı üzere, Kahraman‘ın –İbn Hacer ve el-Aynî referansıyla– kasdettiği “ziyade” ile benim “zühul” olarak nitelendirdiğim tesbitteki “ziyade” gerçekten birbirinden … Devamını Oku
“Suret Hadisi” Üzerine
Hadis Tetkikleri Dergisi‘nde yer alan makaleler üzerinde dururken Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Kahraman‘ın “Suret Hadisi” konusundaki makalesine de değinmiş ve şöyle demiştim:
“Makalenin bir yerinde “Muhakkak Allah azze ve celle Âdem’i kendi suretinde yaratmıştır” cümlesinin, hadisi Ahmed b. Hanbel‘e nakleden Abdurrahman b. Mehdî‘nin kendi sözü olduğu, bir başka yerde de “Allah Âdem’i kendi suretinde yarattı” cümlesinin, “Kardeşinizin yüzüne vurmayın” ifadesi ile birlikte zikredilmesi bazı hadis otoriteleri tarafından da “ziyade” olarak değerlendirilmiştir” denmek suretiyle “suret” içeren cümlenin hadise sonradan … Devamını Oku
Terakki, Örfi Hukuk, Sekülarite Tartışmasına Devam-2
“İslam Fıkhı’na, Hz. Peygamber’den sonra muhkem ayetlere ilişkin içtihad atfını mal etmeye kalkıştığımı Sifil nereden çıkarıyor;- bunu da anlamak mümkün değil!”
Muhtemelen konuyla ilgili olarak daha önce kaleminden dökülen şu satırları tekrar okumaya gerek duymadığı için böyle demiş sayın Yavuz: “İslam Hukuku söz konusu olduğunda siyasal toplum ya da Devletin, Şer’i Hukuk’un yanı sıra bir Örfi Hukuk vaz’etmiş olduğu da biliniyor,-İlk Müslüman-Türk devletlerinin kuruluşu ile birlikte, Örf’ün de yürürlüğe girdiği de! Dolayısıyla, Hıristiyanlıkta geçerli olduğu söylenen ‘Sezar’ın hakkı … Devamını Oku
Terakki, Örfi Hukuk, Sekülarite Tartışmasına Devam
Hadis Tetkikleri Dergisi üzerine yazacaklarımı bir süre erteleyip, arayı daha fazla soğutmadan muhterem Hilmi Yavuz‘la yarım kalan mübaheseyi tamamlamak istiyorum.
İzleyememiş ya da unutmuş olanlar için tartışmayı özetlemek isterdim; ancak Yavuz’la karşılıklı yazdığımız 12 yazının özeti bile bir yazı hacminde olacağından, tartışmaya başından muttali olmak isteyenlere 21 Şubat -9 Mart tarihleri arasındaki yazıları internet üzerinden izlemesini salık vererek kestirmeden meseleye girmeyi tercih edeceğim.
Yavuz, (7 Mart tarihli) cevabî 2. yazısında şöyle diyor:
“Sifil, benim Hulefa-yı Raşidin döneminde ‘illet’ ve ‘maslahat’ … Devamını Oku
Hadis Tetkikleri Dergisi-3
Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Kahraman‘ın “Sûret Hadisi Üzerine Bağlam Esaslı Bir Tahlil Denemesi” isimli makalesi, tarih boyunca muhtelif meşrep ve ekoller arasında önemli bir ihtilaf konusu oluşturmuş bulunan ve “suret hadisi” olarak bilinen rivayetin senet ve metin açısından durumunu irdeliyor. Bir kesim tarafından “teşbihçi” tavra mesnet yapılırken, bir başka kesim tarafından İsrailiyat vakıası ile irtibatlandırılan bu rivayetin “problem” teşkil etmekten uzak bir anlayışla ele alınabileceğini göstermesi bakımından Kahraman‘ın makalesinin kayda değer olduğunu söylememiz gerekiyor.
Makalenin bir yerinde “Muhakkak … Devamını Oku
Hadis Tetkikleri Dergisi-2
İslamî ilimler sahasında cereyan eden ve kitle iletişim vasıtaları marifetiyle kitleyi de içine çeken yoğun tartışmaların yol açtığı fikrî ve hatta “itikadî” bulanıklık, ancak yine aynı vasıtalar yoluyla yerini “durulma”ya bırakacaktır. Özellikle çekirdek kadrosunu akademisyenlerin oluşturduğu dergiler –ki önceleri bir anlamda “kapalı devre” yayın yaparken, bilahare geniş kitleleri yönlendirici bir özelliğe kavuşmuşlardır– böyle bir ortamın oluşmasına inkârı mümkün olmayan bir katkı bahşetti!
Elbette ilim adamının görevi “araştırmak“tır ve vardığı sonucu ilim aleminin dikkatine sunmak onun en tabii hakkı, … Devamını Oku
Hadis Tetkikleri Dergisi
İlk sayısının çıktığı duyurusunu e-posta yoluyla öğrendiğimde bayağı heyecanlandığım, ama iki gün öncesine kadar alıp inceleme fırsatı bulamadığım (için hayli hayıflandığım) Hadis Tetkikleri Dergisi şu anda elimde. Dergiyle birlikte Prof. Dr. İsmail Lütfi Çakan hocanın Hadis Nasıl Okunur Okutulur ismini taşıyan son derece önemli kitapçığını gönderme inceliğini gösteren ilgililere (sanıyorum burada Doç. Dr. İbrahim Hatiboğlu ile Serkan Demir isimlerini özellikle anmam gerekiyor) şükranlarımı sunuyorum.
Dergiye geçmeden önce Prof. Dr. Çakan hocanın kitapçığı üzerinde durmak istiyorum. İslamî ilimlerin diğer … Devamını Oku
İlim Talebi
Bundan bir süre önce e-posta adresime yazan bir kardeşim, bir grup arkadaşıyla birlikte Usul-i Fıkıh, Usul-i Hadis ve Usul-i Tefsir okumak istediklerini belirterek benden eser tavsiyesi istedi. Ben de cevaben yaş ortalamalarını, tahsil ve eğitim durumlarını bildirmeleri halinde eser seçiminde daha isabetli davranabileceğimi yazdım. Gelen cevap üzerine de Türkçe‘de bulunan birkaç eser ismi verdikten sonra Arapça bazı kaynakların adını sıraladım. Bunun üzerine aynı kardeşimden gelen cevap karşısında doğrusu ne söyleyeceğimi bilemedim. Onun için de şu ana kadar … Devamını Oku
Gerçek Bir İslam Alimi-2
Oğlu Tâcuddîn es-Sükbî’nin Tabakâku’ş-Şâfi’iyye‘de zikrettiğine göre babası Takiyyuddîn es-Sübkî, ömrünün sonlarına doğru Kur’an tilaveti ve murakebeye yönelmiş, münazarayı terk etmişti. Geceleri uyuma adeti yoktu. Gündüz –resmî işlerinden ve diğer ilmî meşgaleleri ile ibadetlerden arta kalan zamanlarda– uyurdu. Oğluna da özellikle gecenin ikinci yarısını uykuyla geçirmemesini, fuzuli bir işle uğraşarak da olsa seher vaktine uyanık girmesini öğütlemişti.
Bir gece ders arkadaşları oğul es-Sübkî‘ye, babasının o ünlü münazaralarından birisine tanık olmak istediklerini söylediler. Babasına bu talebi iletince kabul etti ve … Devamını Oku
Gerçek Bir İslam Alimi
Bugünlerde Fetâvâ‘sıyla haşır-neşir olduğum Takiyyüddîn Ebu’l-Hasan Ali b. Abdilkâfî es-Sübkî eş-Şâfi’î‘den bahsedeceğim bu yazıda teberrüken. Hal ve kaliyle kendisinden sonrakilere gerçekten “numune-i imtisal” oluşturan bu alim hakkında bende uyanan çağrışımları paylaşmak belki sizi de yaşamakta olduğumuz hareketli gündemden biraz olsun sıyıracaktır.
es-Süyûtî‘nin, Hadis, Fıkıh ve Arap dili sahalarında içtihad mertebesine yükseldiğini söylediği (Kitâbu’t-Tahdîs bi Ni’metillâh, s. 205) Takiyyüddîn es-Sübkî (v.756/1355)’nin tek özelliği, İslamî ilimlerin hemen her sahasında kendisi gibi örnek bir alim olan oğlu Tâcuddîn Abdülvehhâb es-Sübkî‘nin, Tabakâtu’ş-Şâfi’iyye‘de … Devamını Oku