İmam el-Gazzâlî‘nin bir önceki yazıda naklettiğim ifadeleri, konuyu iki önemli noktada açıklığa kavuşturmaktadır: Geçmiş dönemlerde İslam toplumu içinde yaşayan Gayrimüslimler, herhangi bir engel söz konusu olmadığı, tam tersine bütün kapılar açık ve bütün vesileler mevcut olduğu için “İslam‘ı tanımamak” gibi bir mazerete sahip değildir. Menfi propaganda mekanizmalarının etkisinde kalarak İslam‘ı kötü/yanlış tanımış olan, meselenin aslını araştıracak durumda olmadıkları için de Hakk’ı bulamayan kimseler inşallah mazurdur. Denebilir ki: Bu iki paragraf –dolayısıyla İmam el-Gazzâlî‘nin ifadeleri– arasında bir çelişki … Devamını Oku
Tebliğ ve Sorumluluk
Soru: Bir İslam memleketinde yaşayıp, hatta müslüman tanıdıkları olup, onların hayatlarını kısmen müşahede eden ama kendisine İslam‘ın içeriğinden bahsedilmeyen, İslami yaşantıyı yalnızca uzaktan gözlemleyebilen gayrimüslim ve fasıkların hükmü nedir? (…) Kendisine İslam tebliğ edilen ama çok yüzeysel olarak ya da itici bir şekilde tebliğ edildiği için Müslüman olmayan Gayrimüslimlerin hükmü nedir? İslam memleketlerine yalnızca turistik ya da ticari amaçlı olarak gidip kısa süreli kalan ve bu süre zarfında da kendisine İslam‘ın içeriğinden bahsedilmeyen yalnızca camileri turistik ya … Devamını Oku
Kadınların Namaz Kılış Şekli Niçin Farklıdır?-2
Rükû: Araştırabildiğim kadarıyla bu konuda da Efendimiz (s.a.v)’den nakledilmiş sahih bir rivayet mevcut değildir. Kadınların rükûda kollarını yana açmaksızın –erkeklere göre daha toplu bir şekilde– rükû edeceğini belirten ulema, bunu da “tesettüre uygunluk” ilkesine dayandırmıştır.[1]Bkz. en-Nevevî, el-Mecmû’, III, 409. Secde: Kadınların secdede nasıl hareket edeceği konusunda Efendimiz (s.a.v)’den nakledilmiş iki rivayet vardır. el-Beyhakî bunların her ikisinin de zayıf olduğunu söylemiştir.[2]el-Beyhakî, es-Sünenu’l-Kübrâ, II, 222-3. Bu rivayetlerden birinde Efendimiz (s.a.v)’in, kadın namaz kılarken (oturuşta) uyluklarını birbiri üzerine koyması ve … Devamını Oku
Kadınların Namaz Kılış Şekli Niçin Farklıdır?-1
Namazın kılınış şeklinde kadınların erkeklerden bazı noktalarda ayrılmasının sebebini soran birçok okuyucu mesajı aldım. Soru metinlerini tek tek zikretmek yerine ortak noktayı zikretmek daha uygun olacak: Kadınların, namazın bazı hareketlerini erkeklerden farklı yapmasının dayanağı nedir? Bu hususta hadis var mıdır? Cevap: Gerek Kur’an‘ın gerekse Sünnet‘in, kadınların tesettürüne özel bir önem atfettiği hepimizin malumudur. Namazda kadınların bazı hareketlerinin erkeklerden –kısmî olarak– farklılık göstermesinin temel sebebi de budur. Zira namaz dışında mütesettir (tesettürlü, örtülü) olması hassasiyetle istenen müslüman kadının, … Devamını Oku
İmam Ebû Hanîfe ve Kur’an’ın Kısa Sürede Hatmi
el-Kevserî, İmam Ebû Hanîfe’nin “bir” rek’atte (“iki rek’atte” değil!) Kur’an’ı hatmettiğini anlatan rivayeti kuşku ile karşılamamıştır. Gerçek de budur. İmam Ebû Hanîfe’nin biyografisine tahsis edilmiş eserlerin hemen tamamında bu konu zikredilmiştir.
Hayızlı Kadının İbadeti
Başka bir soruya geçmeden önce, geçen üç yazıda dile getirilen hususlarla ilgili kısa bir okuyucu sorusunu sıcağı sıcağına gündeme almayı uygun gördüm. Şöyle diyor okuyucu: Soru: Merhaba sayın hocam, Kur’an‘da kadınların aybaşı haliyle ilgili sadece 1 tane ayet var. O da Bakara-222; “Sana kadınların aybaşı halini sorarlar. De ki: O bir ezadır. Aybaşı halinde kadınlardan uzak durun ve onlar temizleninceye kadar kendilerine yaklaşmayın.” Burada kadınların aybaşı halindeyken namaz kılamayacakları ve oruç tutamayacaklarına dair bir emir veya tavsiye … Devamını Oku
Hayzı Geciktirerek Oruç Tutmak – 3
Tartışmalı olmakla birlikte, bir önceki yazıda zikrettiğim rivayetlerin konuya delalet ettiğini bir an için kabul edelim. Başka herhangi bir rivayette kadınların, Efendimiz (s.a.v) ve Sahabe döneminde ilaç kullanarak hayız dönemini ertelediğine dair herhangi bir kayıtt mevcut mudur? Hadis kitaplarının ilgili bölümlerinde konu hakkında bol miktarda rivayet bulunduğu halde, bu soruya müsbet cevap verilmesini mümkün kılan bir rivayet –bildiğim kadarıyla– mevcut değildir. Şu halde şayet bir önceki yazıda zikrettiğim rivayetler, hayız kanını kesmek veya ertelemek için ilaç kullanmanın … Devamını Oku
Hayzı Geciktirerek Oruç Tutmak – 2
Görebildiğim kadarıyla konuyla ilgili tek sahabî fetvası Abdullah b. Ömer (r.a)’den gelmiştir ve şöyledir: “Abdullah b. Ömer (r.a)’e, uzun süre kesilmeyerek devam eden hayız kanını kesmesi için ilaç kullanmak isteyen bir kadının durumu soruldu. İbn Ömer bunda bir beis görmedi ve (hatta bu durumdaki) kadına Arak (ağacının) suyunu içmesini tavsiye etti.” Bu rivayeti nakleden Abdürrezzâk[1]el-Musannef, I, 318. şöyle der: “Ma’mer şöyle dedi: “İbn Ebî Necîh’e de bu meselenin sorulduğunu işittim. Bunda (bu durumdaki kadının ilaç kullanmasında) bir beis … Devamını Oku
Hayzı Geciktirerek Oruç Tutmak-1
Soru: Kadınlar oruçlarını tam tutabilmek için adet dönemlerini geciktirici hap kullanmaya başladılar. Bu hapları kullanmaları kendilerine verilen izni tepmeleri anlamına mı geliyor? Zorunlulukları olmadığı halde fıtrata müdahale mi etmiş oluyorlar? Ayrıca zamanını ayarlayamazlarsa yan etkisi büyük oluyor diyor doktorlar. Bu ilaçları kullanmak doğru mu? Cevap: Öncelikle şunu belirtelim: Adet geciktirici ilaçların kullanımı, ancak zorunlu hallerde ve mutlaka doktor gözetiminde olmalıdır. Zira vücudun tabii işleyişine dışarıdan yapılan her müdahale, şu veya bu ölçüde mutlaka hasar verir. Nitekim bahsimizin … Devamını Oku
Müteşabih Hadisler-3
“Keşfu’s-sâk” deyiminin “azim bir nur açılması” anlamına geldiği hakkında Hz. Peygamber (s.a.v)’den nakledilmiş zayıf bir rivayet mevcut ise de[1]Ebû Ya’lâ, el-Müsned, XIII, 215. burada bu rivayet üzerinde durmayacağım. “Keşfu’s-sâk” meselesini, Hz. Peygamber (s.a.v)’in ifadelerinin, kimi ravi tasarruflarına maruz kalması ve ravilerin, anladıkları şeyi aktarmaları sonucu “Allah Teala’nın inciği/baldırı” şekline dönüştüğünü söylememizi mümkün, hatta “gerekli” kılan bir diğer husus, büyük imamlardan da bu tavrı destekleyen ifadelerin nakledilmiş olmasıdır. Ezcümle 68/el-Kalem, 42 ayetinin tefsiri sadedinde İbn Abbâs (r.a), “Kur’an’ın herhangi … Devamını Oku