Müzik meselesinde son iki yazıda dile getirdiği hususlara, müziğin hürmetine (haramlığına) delalet ettiği söylenerek bazı hadis metinleri hatırlatıldı ve meseleyi eksik ele aldığım söylendi bazı okuyucular tarafından. Kendilerine teşekkür ediyor, hassasiyetlerine saygı duyuyorum. Bu konuda ulemanın ihtilaf halinde olduğunun, cevaz görüşünü benimseyenlerin de, adem-i cevaz görüşünü benimseyenlerin de delilden hareket ettiğinin elbette farkındayım. Bu köşe bunları yeni baştan ele alıp tekrar etmeye ve tartışmaya müsait olmadığından, konu hakkındaki (Cumartesi günkü) ilk yazımda şöyle demiştim: “Gerek basılı eserlerde, … Devamını Oku

Bir önceki yazıda söylenenlerden ortaya çıkmış olmalıdır ki, “müziğin her türlüsü her hal-u kârda haramdır” şeklinde mutlak bir hüküm vermeden önce meseleyi bütün boyutlarıyla dikkate almak durumundayız. Müziği icra edene, icra edildiği ortama, besteye, güfteye ve dinleyene göre hükmün değiştiğini gösteren en önemli nokta, meselenin Fukaha arasında enikonu bir ihtilafa medar olmasıdır. Merhum Ahmed Davudoğlu hoca, müzik dinlemenin dört mezhebe göre hükmünü Sahîhu Müslim‘e yazdığı şerhte[1]Sahih-i Müslim Tercüme ve Şerhi, V, 33 vd. oldukça güzel bir şekilde özetlemiştir. … Devamını Oku

Soru: Müzik dinlemek ve enstrüman çalmak caiz midir? Kimisi ‘şehvete ve isyana götürmeyen müzik caizdir, dinlenebilir’ ve ‘eşyada ibaha esastır; her türlü enstrüman çalınabilir’ derken kimisi de Peygamberimizin(sav.) sadece defe izin verdiğini söylüyor. Bu bağlamda neye bile karşı çıkıyorlar. Ayrıca -metni tam hatırlamamakla beraber- müzik yapmanın fısk, sesinden zevk almanın küfür olduğu şeklinde bir hadis duydum.Bu konudaki hüküm nedir? Cevap Günümüzde hakkında en çok soru sorulan ve cevap verilen meselelerden biri olması, müzik dinlemenin hükmünün net olarak … Devamını Oku

Soru: Kolonya ve bileşiminde alkol bulunduran kozmetik ürünlerini kullanmak caiz midir? Çevreye ve ozon tabakasına zarar veren kozmetik ürünlerini kullanmak caiz midir? Bunları üretmek ya da kullanmak diğer insanların, gelecek nesillerin ve tüm canlıların hakkına girmek olmaz mı? Cevap Soruyu iki kısma ayırarak cevaplandıracak olursak şunları söyleyebiliriz: Azı sarhoş eden şeyin çoğu da haram olduğu için, bileşiminde alkol bulunan bütün sıvıların içilmesinin haram olduğu açıktır. Haramlığı Kur’an nassıyla sabit olan şarap “li aynihi” haram olduğundan, alım-satımı ve … Devamını Oku

Soru: “Okul ders kitaplarını orijinalinden değil de kopyasını -ki bu kopyalama ve çoğaltma işlemi genelde izinsiz ve yayınevinin rızası olmadan yapılıyor- satın almak caiz olur mu? Birçok kişi orijinal değil de izinsiz çoğaltılmış ucuz nüshaları tercih ediyor; ama bunu tercih etmeyip pahalı da olsa orijinalinden alanların ve telif hakkı sahiplerinin hakkına girilmiş olmuyor mu? Elektronik aletler, giyim ve kitap-kaset gibi sektörler başta olmak üzere birçok alanda korsan piyasası var. Bunlar orijinal marka sahiplerinin genellikle rızası olmadan çoğaltılıp … Devamını Oku

Soru: “Diğer dinleri ve ideolojileri meraktan dolayı ya da onların batıl olduğuna kesin surette kani olmak için araştırmanın hükmü nedir? Mesela meraktan dolayı İncil okunabilir mi? Bu araştırma caizse bunun usulü ve niyeti nasıl olmalıdır?” Cevap: Sadece ideolojiler ve batıl dinler hakkında değil, yeterli birikimi ve alt yapısı olmayan kimselerin, bizatihi İslam hakkında dahi araştırma yapması doğru değildir. Zira hangi sahada olursa olsun yeterli birikim ve donanıma sahip olmayan kimsenin –iyi niyetle de olsa– tek başına çıkacağı … Devamını Oku

Son iki yazıda cevabıyla iştigal ettiğim soruyla alakası dolayısıyla bir meseleyi daha istitraden buraya eklemekte fayda mülahaza ediyorum: İmam el-Eş’arî‘nin, “Biz peygamber göndermedikçe (kimseye) azap etmeyiz” (17/el-İsrâ, 15) ayetini ve benzeri muhtevadaki nassları esas alarak ehl-i fetretin ehl-i necat olduğunu söylediği, konuyla ilgili eserlerde yaygın olarak ifade edilen bir husus. Oysa İmam el-Eş’arî‘nin konu hakkındaki tavrının böyle mutlak ve kesin bir şekilde ifade edilmesi kanaatime göre isabetli değil. Araştırabildiğim kadarıyla günümüze ulaşıp da neşredilmiş olan eserlerinden herhangi … Devamını Oku

İmam el-Gazzâlî‘nin bir önceki yazıda naklettiğim ifadeleri, konuyu iki önemli noktada açıklığa kavuşturmaktadır: Geçmiş dönemlerde İslam toplumu içinde yaşayan Gayrimüslimler, herhangi bir engel söz konusu olmadığı, tam tersine bütün kapılar açık ve bütün vesileler mevcut olduğu için “İslam‘ı tanımamak” gibi bir mazerete sahip değildir. Menfi propaganda mekanizmalarının etkisinde kalarak İslam‘ı kötü/yanlış tanımış olan, meselenin aslını araştıracak durumda olmadıkları için de Hakk’ı bulamayan kimseler inşallah mazurdur. Denebilir ki: Bu iki paragraf –dolayısıyla İmam el-Gazzâlî‘nin ifadeleri– arasında bir çelişki … Devamını Oku

Soru: Bir İslam memleketinde yaşayıp, hatta müslüman tanıdıkları olup, onların hayatlarını kısmen müşahede eden ama kendisine İslam‘ın içeriğinden bahsedilmeyen, İslami yaşantıyı yalnızca uzaktan gözlemleyebilen gayrimüslim ve fasıkların hükmü nedir? (…) Kendisine İslam tebliğ edilen ama çok yüzeysel olarak ya da itici bir şekilde tebliğ edildiği için Müslüman olmayan Gayrimüslimlerin hükmü nedir? İslam memleketlerine yalnızca turistik ya da ticari amaçlı olarak gidip kısa süreli kalan ve bu süre zarfında da kendisine İslam‘ın içeriğinden bahsedilmeyen yalnızca camileri turistik ya … Devamını Oku

Rükû: Araştırabildiğim kadarıyla bu konuda da Efendimiz (s.a.v)’den nakledilmiş sahih bir rivayet mevcut değildir. Kadınların rükûda kollarını yana açmaksızın –erkeklere göre daha toplu bir şekilde– rükû edeceğini belirten ulema, bunu da “tesettüre uygunluk” ilkesine dayandırmıştır.[1]Bkz. en-Nevevî, el-Mecmû’, III, 409. Secde: Kadınların secdede nasıl hareket edeceği konusunda Efendimiz (s.a.v)’den nakledilmiş iki rivayet vardır. el-Beyhakî bunların her ikisinin de zayıf olduğunu söylemiştir.[2]el-Beyhakî, es-Sünenu’l-Kübrâ, II, 222-3. Bu rivayetlerden birinde Efendimiz (s.a.v)’in, kadın namaz kılarken (oturuşta) uyluklarını birbiri üzerine koyması ve … Devamını Oku