Soru

“(…) Serdar Demirel Hocanın Darulhikme sitesindeki bir yazısında “Vatan sevgisi imandandır” sözünün hadis değil, uydurma olduğu yazılmıştı. (http://darulhikme.org.tr/darulhikme/tr/2012/01/14/vatan-sevgisi-imandandir/#more-343)

“Bu sözün İmam-ı Rabbani ve Mevlana’nın eserlerinde de yer aldığı (ama hadis olarak mı yer alıyor bilmiyorum) söyleniyor. Bu söz ve “Sen olmasaydın alemleri yaratmazdım” sözü hadis midir veya değilse bile kullanılması Ehl-i Sünnet’e uygun mudur?..

Cevap

Önce Serdar Demirel kardeşime buradan selam gönderelim.

“Vatan sevgisi imandandır” sözünün hadis olarak sabit olmadığı, ilgili kaynakların ittifakla kaydettiği bir husustur.^[1]Bkz. es-Sehâvî, el-Makâsıdu’l-Hasene, 182-3; Ali el-Karî, el-Esrâru’l-Merfû’a, 189-91; el-Aclûnî, Keşfu’l-Hafâ, I, 393-4.

İlave olarak şunu kaydedelim: Bilhassa es-Sehâvî’nin bu söz üzerinde dururken verdiği bilgiler bizi, hadis olarak sabit olmasa da bu sözün manasının doğru olduğu gerçeğine götürüyor. İnsanın vatanını (doğup büyüdüğü yeri) sevmesi eşyanın tabiatındandır. Efendimiz (s.a.v)’in, Medine’ye hicretten sonra Mekke’yi hep özlediği, hatta oradan gelen Usayl el-Gatafânî’nin Mekke’nin güzelliklerini duyguları harekete geçirecek şekilde tavsifi üzerine “Yeter ey Usayl! Beni hüzne gark etme!” buyurduğu yine es-Sehâvî’nin zikrettiği anekdotlardandır.

Mü’min vefa insanıdır. Eşya ile arasında vefayı, kadirşinaslığı, bağlılığı nazara veren bir ilişki vardır. Biz hayatı kendimiz olarak yaşarken eşyayla aramızdaki, “kullan-at” ilişkisi değildi. Nesiller boyu dededen toruna aktarıla gelen nice hatıra, nice emanet vardı!

Bakmayın siz modern zamanların “tüketim nesnesi” haline getirilmiş insanına. Teknolojiyi üretenler bize eşyayı eski(t)meden değiştirmeyi telkin edip duruyorsa, burada tahrip olan sadece ekonomimiz değil, eşyayla ilişkimiz de bundan büyük zarar gördü. Eşyayla ilişkimiz, kimliğimizi ele veren hususlardandır. Ve açıktır ki, bu ilişki sadece eşyaya münhasır değildir. Doğup büyüdüğümüz, ekmeğini yiyip suyunu içtiğimiz, acı-tatlı anlar yaşadığımız topraklarla da aramızda böyle bir ilişki vardır.

Bu mülahazalarla “Vatan sevgisi imandandır” sözüne bir daha baktığımızda –evet, “hadis” olarak sabit değildir bu söz; ama anlamı elhak doğrudur.

Denebilir ki, “herkesin vatanı kendine güzeldir. Gayrimüslimlere de kendi vatanları sevimlidir. Dolayısıyla vatan sevgisini imana özgüleyen bu sözün “mana olarak da” doğru olmadığını söylemek gerekir.

Devam edecek.

15 Aralık  2012 – Milli Gazete