“Okuyucu Soruları” serisinden hazır fırsat bulmuşken masamın üzerinde epeydir bekleyen iki kıymetli çalışmadan bahsetmek istiyorum.

Bunlardan ilki, Marmara İlahiyat’tan iki hocanın, Prof. Dr. İsmail Yiğit ile Prof. Dr. Raşit Küçük‘ün kaleme aldığı bir “Siyer-i Nebi” çalışması. “Hz. Muhammed (s.a.v)” isimli bu çalışmada, her seviyeden okuyucunun Efendimiz (s.a.v)’in hayatı konusunda net bilgilerle mücehhez kılınması amaçlanmış. Gerçekten de gerek akıcı üslubu, gerekse olayları son derece güzel bir şekilde özetleyen anlatımı sayesinde “bir solukta” okunacak güzel bir çalışma çıkmış ortaya. Bu özelliğine rağmen eserde akademik ölçülere riayet edildiği de gözden kaçmıyor.

Kutlu Doğum haftasının iyice yaklaştığı bu günlerde Sünnet‘e ittibaen bir sevdiğinize hediye almak niyetindeyseniz bence bu kitap son derece uygun. Hem “kitap”, hem de “Siyer-i Nebi” (s.a.v) olduğu için..

İsmail Yiğit hocayı, H. İbrahim Hasan‘dan çeviri olarak –Kayıhan tarafından– neşredilen İslam Tarihi‘nin ilk 4 cildinin iki müterciminden biri, 5 ve 6. ciltlerin tek mütercimi olarak, adı geçen esere “tekmile” tarzında ilave edilen 6 ciltten 7 ve 9. ciltlerin de müellifi olarak tanıyoruz. Siyasî, Dinî, Kültürel, Sosyal İslam Tarihi, adından da anlaşılacağı gibi tarihi sadece olayların kronolojik seyri olarak veren değil, aynı zamanda tarih boyunca ortaya çıkmış Müslüman toplumların hayatlarını muhtelif açılardan mercek altına alarak okuyucuya bir “medeniyet fotoğrafı” sunan bir çalışma.

Hocanın benin inceleme fırsatı bulabildiğim bir diğer çalışması da –yine Kayıhan tarafından yayımlanan– Peygamberler Tarihi isimli eser. Kur’an‘a ve sahih hadislere ve muteber kaynaklara dayandırılarak kaleme alınan bu eserde şayan-ı istifade malumat ihtiva eden bir Giriş bölümünün ardından peygamberlik ve Peygamberler (hepsine selam olsun) hakkında da önemli bilgiler verilmiş; akabinde de 25 peygamberin hayatı anlatılmış.

Bu kıymetli eseri mütalaa ederken gözüme takılan bir-iki noktaya değinmeden geçemeyeceğim:

1. Mucizelerle ilgili bahis (69-70) hayli kısa tutulmuş. Daha uzun anlatılabilir, modern dönemde mucizeler hakkında üretilmiş soru işaretleri kısaca da olsa ele alınıp cevaplandırılabilirdi.
2. Hz. İsa (a.s)’ın kıyamete yakın yeryüzüne inmesi meselesinin ele alındığı konuya, “İslam âlimlerinin Hz. İsa (a.s) hakkında en fazla tartıştığı konulardan biri de, onun Kıyâmete yakın bir zamanda yeryüzüne inmesi meselesidir” ifadesiyle başlanması (607), bu mesele hakkında İslam alimleri arasında öteden beri derin bir ihtilaf olduğu izlenimini vermektedir. Oysa konu hakkında farklı görüş ileri sürülmesi hemen tamamıyla modern zamanlara mahsus bir hadisedir; daha önce bu Ümmet’in uleması (Mu’tezile, Şia gibi Ehl-i Sünnet dışı mezhepler de dahil olmak üzere) arasında bu mesele üzerinde ihtilaf yoktur. Her ne kadar Yiğit hoca, bu bahsin ilerleyen sayfalarında konu hakkındaki hadisler üzerinde dururken “tevatür” meselesini vurgulamış olsa da, girişte kullanılan ifade, farklı kanaatler oluşmasına yol açabilecek mahiyettedir.
3. İnciller‘i Havariler‘in veya onların talebelerinin yazdığının söylenmesi de (627) eldeki İnciller‘in kaynağı konusunda okuyucuda yanlış kanaat oluşturabilir. Havariler‘in veya onların muvahhid öğrencilerinin yazdığı İnciller olsa bile bugün elimizde bulunan İnciller‘le bunların ilgisi bulunmadığı açıktır. Zira Hoca’nın kendisi de bu İnciller‘in Havariler‘e nisbetinin doğru olmadığını, onların, Hz. İsa (a.s)’ın ref’inden uzun zaman sonra bazı Hristiyan din adamları tarafından kaleme alındığını bilahare söylemektedir.

Hemen belirteyim ki, bu söylediklerim kitabın kıymetini tenkis edici unsurlar değil. Kitap, Peygamberler Tarihi konusunda sahih bilgi edinmek isteyenler için her hal-u kârda önemli bir kaynak.

Milli Gazete – 26 Mart 2006